Tag Archives: mutsuzluk

Facebook Depresyonu Tahmin Ediyor

Facebook depresyonu tahmİn edİyor

30 yaşında gencecik bir kadın geliyor check-up’a, mavi gözleri hüzünlü bir blues; 2 antidepresan, bir de antipsikotik kullanıyor. Aynı gün çok başarılı bir iş kadını yatırıyorum; tiroid ilaçlarını kesmiş, TSH 114’e fırlamış. 70 yaşında erkek bir romatoid artrit hastasını takip ediyorum; iyileşmemesi mümkün değil, ancak artriti çok inatçı, üniversiteden hocalarıma gönderiyorum, onlar da çözüm bulamıyor. Tam 1 sene geçiyor ki öğreniyorum durumu, gencecik oğlunu aniden kaybetmiş. Acısı 1 sene sonra azalınca artrit atakları bitiyor.

Amerikalıların yaklaşık %26’sı depresyon geçiriyor. DSÖ raporunda, Türkiye’de 2015 yılında yaklaşık 3 milyon 260 bin kişinin depresyondan mustarip olduğu, bunun Türkiye nüfusunun yüzde 4.4’üne denk geldiği kaydedildi. Türkiye’de yılda 37 milyon kutu antidepresan ilaç kullanıldığını ve bu ilaçları kullananların sayısının da son 10 yılda %160 arttığı da olayın vahametini göstermektedir.  Sıkıntı, stres hayatımızın parçası; hiçbir şey bulamazsak elimizde FOMO var, Türkçesi ”Bir Şeyleri Kaçıracağım Endişesi” bizi mavi ekrana yapıştırıyor.

Depresyon bu kadar çok insanı etkiliyor, ama tedavi konusu pek parlak değil; sadece %13-%49’ı yeterli tedavi alabiliyor. Öncelikle etkilen insanların tespiti gerekiyor ki, tedavi başlanabilsin. Bu noktada da sosyal medya verileri devreye giriyor.

ABD’de facebookda günlük geçirilen süre günde 27 dakika. Türkiye’de ise günde 2 saat 48 dakika sosyal medyada geçiriliyor. Dolayısıyla insanların duygu durumlarıyla ilgili birçok veri bu platformlardan takip edilebilir.

Bugün bahsedeceğim çalışmada, acil servise başvuran 683 hastanın facebook geçmişine ulaşılmış. Bu hastaların da tıbbi kayıtlarından 114’ünde depresyon hastalığı olduğu tespit edilmiş.

Facebook yazı dili, yazı uzunluğu ve sıklığı, demografik özellikler, yazının yazıldığı zaman dilimine bakıldığında, depresyonu tahmin etmede en önemli etkenin yazı dili olduğu tespit edilmiş. Yazılarda “gözyaşı, ağlama, :(, hasta, iyi hissetmek, nasıl, özlüyorum, şimdi, nefret, acımak, hastane” sıklığı gelecekteki depresyonun ayak sesleri olarak kendini gösterdiği gözlenmiştir. Facebook yazıları depresif atağın 3 ay öncesinden sinyal vermektedir. Yani her şeyde olduğu gibi, depresyon da neden sonuç ilişkisi ile zaman içinde gelişmektedir.

fb yazısı ve depresyon

Eve Gidecek Sonuç

Hem kendimizin, hem de yakınlarımızın depresyon tahmini facebook yazılarıyla yapılabilmektedir. Bu tahminin de, koruyucu hekimlik için oldukça faydalı olacağını düşündürmektedir. Eğer siz veya bir yakınınız hayattan zevk almıyorsanız veya yazılarınızın gidişatından depresif bir atağın yaklaştığını hissediyorsanız bir psikiyatra veya klinik psikoloğa danışmaktan çekinmeyin.

Şöyle güzel bir müzik dinlemek isterseniz, buyrun:

 

https://www.cnnturk.com/saglik/turkiyede-antidepresan-kullanimi-artti?page=1

https://tr.sputniknews.com/yasam/201702241027366554-dunya-turkiye-depresyon/

https://www.statista.com/statistics/324267/us-adults-daily-facebook-minutes/

https://dijilopedi.com/2018-turkiye-internet-kullanim-ve-sosyal-medya-istatistikleri/

Johannes C. Eichstaedt, et al. “Facebook language predicts depression in medical records”.  PNAS published ahead of print October 15, 2018 https://doi.org/10.1073/pnas.1802331115

 

Reklam

Facebook Depresyonu Tahmin Ediyor için yorumlar kapalı

Filed under Akıl ve Ruh

Şeker Mi Depresyon Yapar, Depresyon mu Şeker? Bölüm 1

Evet, sevgili dostlar, biliyorsunuz şeker hastalığı bir enerji hastalığı. Şeker derken tip 2 şeker hastalığından bahsettiğimi de tekrar belirtmek isterim. Fazla enerji alıp, az enerji tüketirsek kademeli olarak da şeker hastalığına yaklaşmış oluyoruz. Peki, bu konunun depresyonla ne alakası var diye sorduğunuzu duyar gibi oluyorum. Nasıl yani sormadınız mı? Olsun yine de ben bu konuyu size anlatayım :)

Önce beynimizdeki ödül yolundan bahsetmem gerek: bu yol bizi hayatta tutan bir mekanizma, bu yol çalışmasa acımızdan ölürüz. Hiçbir işe dalıp yemek yemeyi unuttuğunuz oldu mu? İşte bu noktada ödül yolu devreye gire, bu yolu fırıncılar da sıklıkla kullanır. Mesela bir ramazan gibi fırına girdiğinzi zaman sıcak pidenizin kokusu sizi bir anda iftar sofrasının sıcak havasına sokar, keyifli anlarınızı, anacığınızın yaptığı yemekleri, aile sevgisini anımsatır. Bu duygular için 1 tane pide almak için geldiğiniz fırından 5 tane ile geri dönersiniz.

Bazen de bir alışveriş merkezine girdiğinizde, hiç aç değilken ve hiç de aklınızda yokken tarçınlı kurabiyenin enfes kokusu sizin ayaklarınızı altına uçan halı sererek dükkânın içine sokar (pastaneler, özellikle bu kokuyu yaymak için fırınlarının önüne vantilatör koyarlar).

Bu uçan halı ödül yoludur. Yemek yemeniz gerektiğini size hatırlatır ve bunu geçmiş anılarla da destekler. Yemek yediğiniz zaman da haz şoku verir. Bunu yapmasının nedeni bu davranışı tekrar etmenizi sağlamaktır, yoksa av peşinde koşmayız, tembel tembel oturup zayıflayarak ölürüz.

Ancak zaman değişti, artık yiyecek içecek bir tık ötemizde; ama mutluluk fersah fersah ötemizde. Mutluluğu yakalamak için yemek yediğimizde ödül yolu bize yine haz şoku verecektir. Bu yolu tekrar dürttüğümüzde, sistem kendini korumaya almak için daha az haz şoku verecektir. İşte bu nokta kırılma noktasıdır, ya aynı hazzı elde etmek için doz artışı yapacaksınız, ya da sağlıklı hayat geri döneceksiniz.

Matrix filminin kırmızı ve mavi hapı karşınızda, neydi replik hatırlayalım:

Morfeus : Ne olduğunu öğrenmek ister misin? Matrix her yerdedir. Etrafımızda.  Şu anda bile, bu odada.  Pencereden dışarı baktığında görürsün ya da televizyonu açtığında, işe gittiğinde hissedersin ya da kiliseye. Vergi öderken.  Gerçeği görmemen için dünya, bir perde gibi önüne çekilmiş sanki.

Neo : Ne gerçeği?

Morfeus : Bir köle olduğun gerçeği Neo.

Sen de herkes gibi bir köle olarak doğdun.

Dokunamadığın tadamadığın ya da koklayamadığın bir hapishanedesin.

Beyninin içi bir hapishane. Ne yazık ki, Matrix’in ne olduğu kimseye anlatılamaz.

Bunu kendin görmek zorundasın.

Bu senin son şansın.

Bundan sonra, bir geri dönüş olmayacak.

Mavi hapı alırsan,

Bu hikaye sona erer, yatağında uyanırsın ve istediğin her neyse ona inanırsın.

Kırmızı hapı alırsan harikalar diyarında kalırsın.

Ben de sana tavşan deliğinin gittiği yerleri gösteririm.

Unutma…

Sana vaat ettiğim tek şey gerçek. Fazlası değil…

Siz hangi hapı seçerdiniz? Neyse bugünlük bu kadar lakırdı yeter, bir sonraki yazıda devam edeceğim. Bir TV sunucu olarak : “Bizi izlemeye devam edin. Az sonra kaldığımız yerden devam edeceğiz”

Sevgiler,

Şeker Mi Depresyon Yapar, Depresyon mu Şeker? Bölüm 1 için yorumlar kapalı

Filed under Depresyon, Akıl ve Ruh, Şeker Hastalığı (Diyabet)

Hayattan Zevk Almıyor Musunuz? O Zaman Sakın Kalp Krizi Geçirmeyin

 

Başlık biraz garip oldu, değil mi? Bugünkü yazımız kalp krizi geçirenlerde yapılan bir çalışma. Depresyonun kalp hastalıkları açısından riski arttırdığı bilinmekteydi; ancak bunun nasıl olduğu anlaşılamamıştı. Ağır (major) depresyon tanısı koyabilmek için aşağıdakilerden en az bir tanesinin olması gerekmektedir:

  1. Bunalımlı ruh hali =  üzgünlük, bunalımda olduğunu belirtmek. Bu durum merkezi sinir sisteminde serotonerjik disfonksiyonla ilişkilidir.
  2. Belirgin olarak herşeyden ilginin ve zevkin azalması= anhedoni. Bu durum katekolaminerjik disfonksiyonla ilişkilidir.

 

Bu çalışma kalp krizi (akut koroner sendrom) geçiren hastalarda bunalımlı ruh hali ve anhedoni varlığı ile ölüm veya kalbe yönelik ciddi girişim ilişkisini araştırmıştır. Çalışma 2003-2005 yılları arasınd New Yok ve Connecticut’ta bulunan 3 üniversite hastanesinde yapılmış ve 453 hasta alınmıştır.

Yaş, cinsiyet, diğer hastalıklar hariç tutulduğunda hayattan zevk almamanın (anhedoni) kalp krizi sonrası gelişecek kalp hastalıkları ve ölüm riskini arttırdığı tesbit edilmişti (hazard

oranı, 1.58; %95güven aralığı, 1.16-2.14; p<.01).

Sonuç Olarak

Ne olursa olsun, hayata sıkı sıkı sarılmamız; ondan zevk almamız gerekiyor, öyle değil mi?

Karina W. Davidson, Matthew M. Burg, Ian M. Kronish, Daichi Shimbo, Lucia Dettenborn,

Roxana Mehran, David Vorchheimer, Lynn Clemow, Joseph E. Schwartz, Francois Lespe´rance, Nina Rieckmann. Association of Anhedonia With Recurrent Major

Adverse Cardiac Events and Mortality 1 Year After Acute Coronary Syndrome”

Arch Gen Psychiatry. 2010;67(5):480-488

Hayattan Zevk Almıyor Musunuz? O Zaman Sakın Kalp Krizi Geçirmeyin için yorumlar kapalı

Filed under Depresyon, Akıl ve Ruh