Vitamin ve mineral takviyesi ülkemizde oldukça merak edilen bir konu ve satılan ürünler Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca izinli olduğu için, ürünün içeriği, insanlar üzerine etkileri ve ürünün nasıl yapıldığı hakkında çoğu zaman bilgimizin olmaması sıkıntılı bir durum yaratmaktadır.
Bugün bahsedeceğim çalışmada metastazsız prostat kanseri olan 4459 erkek araştırılmıştır. Ortanca 8,9 yıl takip edilen bu hastaların %23’ü prostat kanserinden, %27’si kalp damar hastalığı yüzünden kaybedilmiştir.
Selenyum kullanan (vitamin içinde de bulunabilmektedir) hastalarda prostat kanserine bağlı ölüm 2,6 kat artmaktadır. Bu olasılık günde 140 μg’dan fazla kullanlarda daha belirgindir.
Bir başka araştırma ise selenyum içeren ve ABD’de satılan bir multivitamin ile ilgili. 2008 yılında bir chiropractor hastalarında artmış sindirim sistemi yakınmaları ve saç dökülmesi gözlemlemiş; bu hastalara önermiş olduğu vitamin/mineral kompleksi dozunu iki kata çıkması üzerine, hastalardaki şikayetlerin daha da arttığını gözlemlemesi üzerine araştırma başlatılmıştır.
Yapılan inceleme sonucunda 201 hastada, kanlarında olması gereken miktarının çok üzerinde Selenyum tesbit edilmiş olup, bu durumun vitamin/mineral kompleksinin üretimi esnasında aşırı selenyum konulmasının neden olduğu anlaşılmıştır (üretici hatası).
Selenyuma bağlı zehirlenmelerde gözlenen bulgular ise aşağıdadır:
- Bulantı
- Kusma
- Tırnaklarda renk değişikliği/ kolay kırılma
- Saç dökülmesi
- Yorgunluk
- Huzursuzluk
- Kötü nefes kokusu ( çoğunlukla sarımsak kokusu gibi tarif edilmektedir)
Sonuç
Prostat kanseri olanlar selenyum kullanmamalı, ayrıca eğer vitamin alıyorlarsa içinde selenyum olmayanı tercih etmelidirler.
Stacey A. Kenfield, et al. “Selenium Supplementation and Prostate Cancer Mortality”. JNCI J Natl Cancer Inst (2015) 107 (1): dju360
doi: 10.1093/jnci/dju360
Jennifer K. MacFarquhar; Danielle L. Broussard; Paul Melstrom; Richard Hutchinson; Amy Wolkin; Colleen Martin; Raymond F. Burk; John R. Dunn; Alice L. Green; Roberta Hammond; William Schaffner; Timothy F. Jones . “Acute Selenium Toxicity Associated With a Dietary Supplement “. Arch Intern Med. 2010;170(3):256-261.
Uzm. Dr. Burak Uzel 