Sigara içen hastalarım zaman zaman akciğer filmlerinin çekilmesini ister, bu filmin normal çıkması onları rahatlatır ve sigara içmeye devam ederler. Bu durumu ben öğrenciyken, hocaların hocası Sayın Prof. Dr. Bülent Berkarda’ya sorduğumda, bana farelerle ilgili şu hikayeyi anlatmıştı. “100 yıl önce fareleri yoketmek için zehirli yem denemişler, ancak fareler o kadar akıllı ki- içlerinden birisi yemi yiyip, onun öldüğünü anladıklarında, bir daha hiçbirisi o yemi yemiyor; dolayısıyla fareler de yok edilemiyor. Bunun üzerine daha da akıllı olan insanlar, yemlere öyle zehir koymuşlar ki, bu zehir farelerin kanlarında pıhtılaşma faktörlerini yavaş yavaş bitirsin ve fareler bir süre sonra iç kanama geçirip ölsünler. Bu şekilde yemi yemeye devam edip, uzun süre sonra öldükleri için, yemin onları öldürdüğünü anlamasın. İşte sigara da böyle bir şey…”
Gelelim çalışmamıza; malumunuz eski röntgen cihazlarının yerini dijital cihazlar aldı ve son derece güzel, net filmler geliyor. Peki bu yeni cihazlarla akciğer kanseri taraması yapılırsa işe yarar mı?
Çalışma 55-74 yaşları arasında 154.901 katılımcıda 1993-2001 yılları arasında yapılmıştır. Katılımcılarda 4 yıl boyunca senede bir arka-ön göğüs radyografisi (akciğer filmi) çekilmişti.
Sonuçlar
Tarama grubunda akciğer kanserinin kümülatif insidans oran 10.000 hasta yıl için 20,1 iken, standart bakım uygulananlarda 19,2 olarak bulunmuş ve her iki grupta da tesbit edilene akciğer kanserinin evreleri benzer bulunmuştur. Ölümcüllük açısından da her iki grup arasında fark bulunamamıştır.
Akciğer kanseri taraması için senelik akciğer filmi çektirmenin pratik bir yararı yoktur.
Martin M. Oken, et al. “Screening by Chest Radiograph and Lung Cancer Mortality
The Prostate, Lung, Colorectal, and Ovarian (PLCO) Randomized Trial”. JAMA.
2011;306(17):1865-1873.