Van depreminde hem orada yaşayanlar hem de ülkenin geri kalanı derinden etkilendi. Sosyal belleklerimizde hala daha Marmara depreminin acıları dururken, coğrafyamız nedeniyle sürekli depremlere maruz kalmak ve bu durum sonrasında aynı görüntüleri seyretmek, psikolojimizi bozuyor gibi durmaktadır. Deprem gibi bir yaralanmayı veya bir ölümü içeren bir travma görüldüğünde veya yaşandığında travma sonrası stres bozukluğu (post-travmatik stres bozukluğu) gelişebilmektedir. Travma sonrası stres bozukluğu, bir endişe bozukluğudur.
1999 Marmara depremi sonrasında yapılan çalışmalarda, Travma sonrası stres bozukluğu prevalansının ilk yıl %25, 3. yıl %12 olduğu tesbit edilmiştir.
Travma sonrası stres bozukluğunun semptomları
1. Günlük yaşamı bozan, olayın “Tekrar Yaşanması”
• Flashback (anlık geriye dönüş) atakları. Bu durumda olay, tekrar ve tekrar oluyormuş gibi görünür.
• Olayla ilgili tekrar eden rahatsız edici anılar
• Olayın tekrar eden gece kabusları
• Olayı anımsatan durumlara güçlü ve rahatsız edici reaksiyonlar
2. Kaçınma
• Duygusal “uyuşukluk” veya hiçbirşeyi takmıyormuş gibi hissetmek
• Kendini ayrılmış hissetmek
• Travmanın önemli açıların hatırlayamamak
• Normal aktivitelere ilginin azalması
• Duygularınızın azını göstermek
• Olayı anımsatacak yerlerden, kişilerden ve düşüncelerden kaçınmak
• Hiçbir geleceğinizin olmadığı hissi
3. Uyarılma
• Konsantre olmakta zorluk
• Kolayca ürkme
• Ürktüğünde aşırı cevap
• Daha duyarlı hissetme (hipervigilans)
• Huzursuz hissetme veya öfke patlamaları
• Uykuya dalmakta veya uykuyu sürdürmekte zorluk
Ne dersiniz? Siz de travma sonrası stres bozukluğu yaşadınız mı?
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmedhealth/PMH0001923/
Tural U, Cokun B, Onder E; et al. Psychological consequences of the 1999 earthquake in Turkey. J Trauma Stress. 2004;17(6):451-459.
Onder E, Tural U, Aker T, Kiliç C, Erdoan S. Prevalence of psychiatric disorders three years after the 1999 earthquake in Turkey: Marmara Earthquake Survey (MES). Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol. 2006;41(11):868-874.