Copyright Dr. Burak Uzel
Hareket etmeksizin hareket hissine vertigo diyoruz. Çocuğu olanlar bilirler, atlıkarıncaya üst üste iki tur bindikten sonra inip, durduğunuzda, dünya atlıkarınca gibi dönmeye devam ettiğini hissetmişsinizdir. İşte tam bu duruma vertigo diyoruz.
Vertigosu olan kişiler dönme veya hareket yönünü belirtmektedir, örneğin oda sola doğru dönüyor veya arkaya doğru gidiyorum gibi.
Vertigoyu, neredeyse bayılma, veya yürümede düşme hissi (disequlibrium) ile karıştırmamak gerekmektedir. Vertigo, neredeyse bayılma ve yürümede düşme hissinin tamamına sersemlik hissi denmektedir ve bu hissi yaşayanların %50’si vertigodur.
Vertigonun sebeplerini ikiye ayırabiliriz: çevresel (periferik) nedenler ve merkezi nedenler. Bunun ayırımı da kabaca işitme ile ilgili şikayetlerin varlığı ile yapabiliriz.
Sersemlik Hissediyorum, Ne Yapmalıyım? Hangi Doktora Gideyim?
İlk önce tansiyonunuzu, nabzınızı yatarken ölçün, sonra ayağa kalkıp tekrar ölçün. Artık her evde bulunan (bulunması gereken) otomatik tansiyon aletleri hem tansiyonu ölçüyor, hem de nabzı ölçüyor. Tansiyonun 90/60mmHg altında olması anormaldir. Yatarken ile ayakta arasındaki tansiyon farkı 20’nin üzerindeyse anormal bir durumdur. Örneğin, yatarken 140/80 olan tansiyonun ayağa kalkınca 110/60’a düşmesi gibi. Böyle bir durumda iç hastalıkları uzmanına veya kardiyolojiye başvurmanız uygundur.
Eğer nabızda düzensizlik varsa kardiyolojiye başvurun.
Eğer durduğunuz yerde başınız dönüyorsa, ani hareket yapmayın, geçmesini bekleyin. Kısa bir sürede geçiyorsa muhtemelen benign pozisyonel vertigonuz vardır (kulaktaki kristaller). Bu tip durumda yataktan dönerek kalkmayın.
Eğer başınız hala dönmeye devam ediyorsa, yardım isteyin- özellikle ileri yaşta baş dönmeleri, düşme ile kırıklara neden olabilmektedir; dikkatli olun.
Baş dönmesine işitme ile ilgili şikayetler (duyma azalması/kaybı, kulakta çınlama) eşlik ediyorsa, KBB uzmanına başvurun.
Baş dönmesine çift görme, bir tarafta tutmama eşlik ediyorsa nörolojiye başvurun.
Uzm. Dr. Burak Uzel 