Sedanter davranışlar arasında TV seyretmek, video oyunlarını oynamak, bilgisayarda vakit geçirmek, akıllı telefonlarla vakit geçirmek, araba kullanmak ve kitap, dergi okumak gelir.
Sedanter davranışlar sadece fiziksel aktivitenin az olması ile ilgili değildir; enerji harcamanın da az olması bu davranışlar için de olması gerekir. Bu durum fiziksel olarak inaktiflikten farklı bir durumudur.
Oturarak yapılan bazı işler sedanter davranışlar değildir. Örneğin:
- Uyumak
- Egzersiz aletlerini kullanmak
- Tekerlekli sandalyede kendini itmek
- Sandalyede yapılan egzersizler
Teknoloji ilerledikçe ne yazık ki daha çok oturur durumda enerji harcamadan vakit geçirdiğimiz de bir gerçek. Ancak sedanter yaşama da mahkûm değiliz, oturduğumuz yerde de çeşitli egzersizler yapabiliriz. Dışarıda otomobilsiz hayatın da oldukça egzersiz yaptırdığını ben şahsen akşamları metrobüse binmeye çalışırken kendimde görüyorum.
Sedanter yaşamın kansere zemin hazırladığını biliyor muydunuz?
Yapılan 43 gözlemsel çalışmada 68936 kanser vakası incelendiğinde
TV seyretmek kalın barsak kanseri riskini 1,54 kat
rahim kanseri riskini 1,66 kat arttırmaktadır.
Akciğer kanseri tüm sedanter davranışlardan etkilenmekte ve 1,21 kat artmaktadır.
Bazı tür kanserlerle sedanter yaşamın ilişkisinin olmadığı da tespit edilmiştir; bunlar arasında meme, rektum, yumurtalık, prostat, mide, özefagus, testis, böbrek ve non-Hodgkin lenfoma gelmektedir. .
Sonuç
Harekette bereket vardır.
Daniela Schmid, Michael F. Leitzmanni. “Television Viewing and Time Spent Sedentary in Relation to Cancer Risk: A Meta-Analysis” JNCI J Natl Cancer Inst (2014) 106(7): dju098 doi:10.1093/jnci/dju098
Uzm. Dr. Burak Uzel 